Bestuurlijke samenvatting

Programma 1 Bestuur

Het programma Bestuur gaat over de organisatie, het functioneren ervan en de toegankelijkheid van het lokaal bestuur en zijn organen.

In 2017 is verder ingezet op een goede ICT-ondersteuning. De systemen zijn stabieler gebleken, maar in dit opzicht en ook qua functionaliteit blijven we zoeken naar verbetering. De samenwerking met de organisatie is en blijft goed. De ambtelijke organisatie verandert als gevolg van het Programma Nissewaard Leert! Dit heeft ook inhoudelijke, organisatorische en personele veranderingen tot gevolg. Ambtelijke organisatie en griffie moeten met elkaar in gesprek blijven om deze verandering te stroomlijnen en de goede samenwerking voort te zetten en te kijken waar deze nog verdiept kan worden.

De samenwerking met de Rekenkamerfunctie en de accountant in het afgelopen jaar kan omschreven worden als zeer goed. De Rekenkamer heeft het onderzoeksprogramma tijdig uit kunnen voeren, waarbij men nog meer dan in de voorgaande jaren het gesprek met de raad heeft gezocht. De Rekenkamer heeft zich onder andere gebogen over het vraagstuk van burgerparticipatie. Een werkgroep van de raad, de Werkgroep Lokale Democratie, heeft zich hier ook over gebogen, hetgeen geresulteerd heeft in deelname aan de ‘Dag van de Democratie 2017’. Daarnaast heeft het geresulteerd in deelname door de tweede klassen van het voortgezet onderwijs in Nissewaard aan het programma ‘Democracity’ van ProDemos en in het organiseren van twee bijeenkomsten voor politiek geïnteresseerde inwoners en ambtenaren van Nissewaard onder de noemer ‘Politiek Actief’. De accountant is in de tussentijd regelmatig aanwezig geweest bij de vergaderingen van de Auditcommissie.

De raden van Voorne-Putten zal voorgesteld worden de Klankbordgroep van de gezamenlijke raden op te heffen. Deze heeft niet gebracht wat ervan verwacht werd, namelijk het functioneren als gesprekspartner van de Regiegroep Voorne-Putten. In plaats daarvan zal de gezamenlijke radenbijeenkomst voorbereid worden door de griffiers, in overleg met het Programmabureau VP. Dit zal naadloos ingepast worden in het reguliere overleg dat toch al minstens vier keer per jaar gehouden wordt door de griffiers van Brielle, Hellevoetsluis, Nissewaard en Westvoorne.

Dienstverlening
De online dienstverlening is in 2017 verder uitgebreid en verbeterd. In totaal kan er voor 57 producten een online aanvraag/aanmelding gedaan worden of kan er online een afspraak gemaakt dan wel gewijzigd worden. Ook zijn meerdere formulieren kritisch bekeken en zoveel mogelijk vereenvoudigd voor de klant. Tevens zijn de eerste (grote) stappen gezet naar de aansluiting op de Berichtenbox van Mijn Overheid. De Berichtenbox kan gebruikt worden als formeel alternatief voor fysieke post - inclusief berichten met rechtsgevolgen.

Burgerzaken
In 2017 is nieuwe apparatuur in gebruik genomen om persoonsdocumenten op een adequate manier te kunnen controleren op echtheid. Daarnaast zijn er meer adresonderzoeken uitgevoerd om de kwaliteit van de Basisregistratie Personen (BRP) verder te verbeteren, zijn de huisbezoeken geïntensiveerd en neemt de gemeente Nissewaard deel aan het project Landelijke Aanpak Adreskwaliteit. Naast het genoemde kwaliteitsaspect is de inzet tevens gericht op het voorkomen en opsporen van identiteits- en adresfraude.

Programma 2 Veiligheid

Toezicht/handhaving openbare orde/gemeentelijke opsporingsambtenaren (goa's)
In 2017 is hard gewerkt aan het uitbreiden en verstevigen van de onderlinge samenwerking met de partners. De buurtgoa’s gaan regelmatig met de wijkagenten en de lopers van de buurtpreventie op pad. Ieder pakt op zijn vakgebied de meldingen op en koppelt de bevindingen zo nodig terug. De samenwerking met Reinis wordt geïntensiveerd en doorontwikkeld. Tevens zijn er ingehuurde parkeerwachters aan de slag gegaan. De overlast vrachtwagenparkeren is aangepakt in 2017. Hierdoor is er een daling geconstateerd in de meldingen.

Wet Bibob en (bestuurlijke) aanpak georganiseerde misdaad
Er is in 2017 een aanvang gemaakt met de actualisering en uitbreiding van het beleid bevordering integriteitsbeoordelingen door het openbaar bestuur (Bibob-beleid), in samenspraak met het opstellen van het programma ondermijning. De wet Bibob heeft een preventief karakter en is bedoeld om te voorkomen dat de overheid ongewild door middel van de verwevenheid boven- en onderwereld criminele- en ondermijnings activiteiten faciliteert.

Het programma ondermijning heeft in 2017 vorm gekregen. In 2018 wordt dat verder opgesteld en geïmplementeerd. Focus ligt op de vergroting van de bewustwording van ondermijning binnen de gemeente Nissewaard, bestuurlijke- en ambtelijke integriteit bevorderen, maatschappelijke weerbaarheid versterken en de samenwerking verstevigen met externe partners, waaronder de politie, OM, Regionale Informatie en Expertise Centrum (RIEC), Kamer van Koophandel, belastingdienst en de douane.

Preventie criminaliteit
De aanpak woninginbraken is gecontinueerd in 2017. Het Actieplan Woninginbraken 2015 - 2016 is hierbij nog steeds geldend. In het kader hiervan is het wekelijkse ambtelijk politie-overleg met externe partners, waaronder met de Operationaal Experts Wijkveiligheid, woningbouwcorportaties, en jongerenwerkers in 2017 van start gegaan. Hierdoor kan er gerichter gestuurd worden op preventie van criminaliteit.

Algemene Plaatselijke Verordening (APV)
De actualisatie van de APV heeft in 2017 plaatsgevonden. De Wet aanpak woonoverlast is per 1 juli 2017 in werking getreden. Hierdoor zijn er eveneens wijzigingen doorgevoerd in de APV.

Woonoverlast
In 2017 is in samenwerking met externe partners invulling gegeven aan de aanpak van woonoverlast volgen het actieplan “Aanpak woonoverlast Gemeente Nissewaard". De reguliere registratie van meldingen en de aanpak van woonoverlast is voortgezet. Per 1 juli 2017 is de wet aanpak woonoverlast in werking getreden. De gemeente Nissewaard is gestart met de voorbereidingen van het beleid “gedragsaanwijzing”.

Programma 3 Openbare ruimte

Het beheer van de openbare ruimte maakt onderdeel uit van het  grootste vraagstuk in Nederland de komende decennia: stedelijke transitie. Hierbij komen fysiek beheer en het sociaal domein elkaar tegen. Vragen die o.a. in 2017 gesteld zijn: hoe gaan we om met de toenemende druk op de openbare ruimte? Hoe gaan we om met klimaatverandering, energietransitie en hergebruik van grondstoffen? Welke impact hebben nieuwe technologieën op de stad? En hoe gebruiken we de kracht van de samenleving bij het vinden van oplossingen? Voor wat betreft het hergebruik van grondstoffen heeft in 2017 de uitrol van omgekeerd inzamelen plaatsgevonden in delen van Nissewaard (4 van de 7 fasen). De eerste resultaten van het afvalscheiden zijn veelbelovend. Klimaatverandering heeft aandacht gekregen bij diverse reconstructies.

De openbare ruimte bestaat voor een heel groot deel uit kapitaalgoederen, zoals wegen, bruggen, rioleringen en lantaarnpalen die we beheren. Het grootste deel van deze kapitaalgoederen moet in de komende decennia worden vervangen. Voor Nissewaard een extra grote opgave, omdat de voormalige groeikernstatus van de kern Spijkenisse ertoe leidt dat veel tegelijkertijd vervangen moet worden. In de beheer- en uitvoeringsplannen is per beheerdiscipline inzichtelijk gemaakt wat de komende jaren de uitdaging is. In 2017 zijn 8 verhardingsprojecten gerealiseerd en 14 gestart. Ook zijn de uitvoeringsplannen in 2017 integraal met elkaar afgestemd.

Op het gebied van verkeer hebben diverse strategische acties plaatsgevonden in verband met het verbeteren van de interne en externe bereikbaarheid. Bijvoorbeeld het opstellen van de regionale bereikbaarheidsvisie Voorne-Putten. Op meer operationeel gebied is gestart met het optimaliseren van verkeersveiligheid rondom scholen.

Programma 4 Economie en Wonen

Wonen en werken
Dit programma beschrijft de activiteiten die de gemeente doet om het woon- en werkklimaat in Nissewaard te versterken dan wel te verbreden. Dit doen we op verschillende niveaus en met verschillende partners. De missie voor Nissewaard blijft de thuishaven van een wereldhaven vormen. De inwoners van Nissewaard moeten graag in de gemeente blijven wonen en Nissewaard is een aantrekkelijke woonplaats voor nieuwe bewoners en bedrijven. Het afgelopen jaar is een aantal grondverkopen gerealiseerd en zijn diverse woningen gerealiseerd dan wel verkocht die bijdragen aan deze missie. Het ontwikkelperspectief Nissewaard naar 2040 is in samenwerking met diverse externe partners opgesteld. Hierin is de strategie beschreven waar we op in gaan zetten de komende jaren om met name de kern Spijkenisse te versterken en weerbaar te maken voor de toekomst. Deze visie is gebaseerd op de volgende vier principes: ontwikkel meer en gevarieerde werkgelegenheid, differentieer de woningvoorraad, verbeter de bereikbaarheid en benut het groen in en om Spijkenisse.

Afgelopen jaar is de economische samenwerking op Voorne-Putten en de Metropoolregio Rotterdam Den Haag(MRDH) verder vorm gegeven door onder andere de uitwerking van het Economisch Board Voorne-Putten en het Fieldlab Smart Safe en Resilient Mainport. De afstemming tussen overheid, onderwijs en ondernemers is voor de partijen een belangrijk uitgangspunt. Binnen het Huis van Morgen wordt hier op lokaal niveau vorm aan gegeven. Diverse sociaal-economische vraagstukken zullen hier opgepakt worden, zoals ondernemerschap en innovatie, aansluiting onderwijs en arbeidsmarkt en veiligheid.
Binnen het stadscentrum is sanering van het Kolkplein een van de grote opgaven waaraan is gewerkt in 2017. Er wordt toegewerkt naar een intentieovereenkomst tussen gemeente en eigenaar.

Duurzaamheid en klimaatadaptatie
De routekaart Duurzaam Voorne-Putten biedt de uitgangspunten voor de verduurzaming van Nissewaard en Voorne-Putten. Voor de komende jaren zijn concrete acties benoemd die de gemeenten gaan ondernemen om op weg te gaan naar een duurzaam Voorne-Putten. Het gaat hierbij onder meer om het opwekken van meer duurzame energie door zon en wind op het eiland en het starten met het gasloos ontwikkelen van de bebouwde omgeving.
Ook is vorm gegeven aan een strategie gericht op klimaatadaptatie. De Klimaatadaptatiestrategie Voorne-Putten zal begin 2018 worden vastgesteld. In de strategie zal onder meer aangegeven waar onze focus en ambitie moeten liggen. De komende twee jaar wordt benut om het klimaatbewustzijn te versterken en de kennis over de kwetsbaarheid van ons eiland verder te vergroten.

Bestaande woningvoorraad
Aangezien een groot deel van de woningen in de gemeente in dezelfde periode is gebouwd, is het nodig te anticiperen op de veroudering van die woningen. In 2017 is hierop ingezet door bewoners door middel van diverse wijkacties bewust te maken van de mogelijkheden die er zijn om de woningen te verbeteren. Hiermee zorgen we ervoor dat de woningvoorraad in de nabije en verre toekomst aantrekkelijk blijft en duurzamer wordt. Daarnaast participeerde de gemeente met Sterrenkwartier als pilotwijk in het project Next Generation Woonwijken van de MRDH. In de wijk zijn samen met partners twee experimenten (Copernicuslaan en Zuidrand) opgestart om eigenaar-bewoners op verschillende wijzen te helpen met woningverbetering.

Programma 5 Onderwijs

Goed onderwijs is de beste basis voor een goede toekomst. Er is in 2017 met de schoolbesturen en kinderopvangorganisaties hard gewerkt aan het bestuurlijk akkoord onderwijshuisvesting Nissewaard. Er zijn afspraken gemaakt en concrete activiteiten gepland voor de periode 2018-2022 en welke investeringen daarvoor nodig zijn. Onderwijshuisvesting is de fysieke randvoorwaarde voor goed onderwijs. Met dit bestuurlijk akkoord geven we invulling aan één van onze wettelijke taken: het voorzien in voldoende en adequate huisvesting voor onderwijs, nu en in de toekomst. Schoolbesturen zijn nadrukkelijk betrokken bij de totstandkoming hiervan.

De gemeente draagt daarnaast ook zorg voor een goede uitvoering van de leerplicht, het leerlingenvervoer, de inspectie van de kinderopvang en goede afspraken over passend onderwijs. Goede voorschoolse voorzieningen zorgen voor een goede basis voor peuters en voorkomen  ontwikkelingsachterstanden. In 2017 is gestart met het harmonisatieproces peuterspeelzaalwerk. Binnen dit proces is een belangrijke aanzet gegeven voor een ruim aanbod peuterspeelzaalwerk voor alle peuters, verspreid over de stad (bij verschillende aanbieders). Bij aanvang hebben alle kinderopvangaanbieders in Nissewaard zich bereid verklaard de kaders samen uit te werken. In 2017 zijn de kaders voor de helft uitgewerkt en is ook jeugdgezondheidszorg (JGZ) als externe partner betrokken in het proces. Gezamenlijk is besloten het nieuwe aanbod definitief uit te voeren in het nieuwe schooljaar 2018/2019.

Op het gebied van passend onderwijs is in 2017 gewerkt aan het ontwikkelen van integraal beleid, in afstemming met het onderwijs, en het bieden van maatwerk waar mogelijk. De mogelijkheden die de lopende transformatie op het gebied van zorg, ondersteuning, jeugd en werk biedt, zijn hierbij zo veel als mogelijk benut.

De afgelopen periode is er daarnaast binnen de regio ingezet op de inrichting en uitvoering van de regionale aanbesteding Taal. Lokaal is inzet gepleegd op inkoop van taaltrajecten bij lokale taalaanbieders, versterken van de positie van het Taalhuis, verbreden van het taalketennetwerk binnen Voorne-Putten en de verbinding van taal(activiteiten) met het gedachtegoed Thuis in de Wijk. Ten behoeve van de structurele aanpak van laaggeletterdheid wordt aangesloten bij het landelijke actieprogramma ‘Tel mee met Taal’ en de vastgestelde samenwerkingsafspraken binnen de arbeidsmarktregio.

In 2017 is de eerste aanzet gegeven tot de opzet een nieuwe leerplichtvisie 2018 en verder. Binnen deze visie neemt de versterking van de preventieve rol van leerplicht een belangrijke plaats in. Maar ook de aansluiting van leerplicht op voortijdig schoolverlaten en Regionaal Meld- en Coördinatiepunt (RMC). In 2017 is extra aandacht besteed aan een kwalitatief versterkte aansluiting tussen school- en zorgarrangementen. Scholen kunnen laagdrempelig gebruik maken van dit aanbod naar eigen keuze. De interventies versterken de scholen in het tegengaan van schooluitval. Jongeren (18-23 jaar) die uitgevallen zijn binnen het onderwijs kregen trajectbegeleiding aangeboden, inclusief school- en beroepskeuzeonderzoek. Ook jongeren op het Vmbo kregen loopbaanoriëntatie aangeboden. Daarnaast zijn in de zomerperiode huisbezoeken afgelegd bij jongeren die nog geen schoolinschrijving hadden. Naast deze activiteiten is in 2017 de uitvoering van het regionale convenant Voortijdig Schoolverlaten (VSV-convenant), met aanvullende maatregelen ter bestrijding van VSV, voortgezet. Eén van de maatregelen waarop is ingezet, is de organisatie van doorstroomtafels, waarbij ketenpartners met elkaar een hulpaanbod aan kwetsbare jongeren bieden die al een tijd geen schoolinschrijving meer hebben. 

Programma 6 Sport, Cultuur en Recreatie

Op het gebied van sport(activering) is gestart met deelname aan het landelijke initiatief Grenzeloos Actief, een landelijk initiatief om regionale samenwerking op het gebied van aangepast sporten (gehandicaptensport) te stimuleren. De eerste opbrengst is deelname aan het platform Uniek Sporten waar het aanbod aangepast sporten in Nissewaard op te vinden is.
Verder heeft de gemeente een vitaliteitsscan ontwikkeld die bedoeld is om verenigingen gerichter ondersteuning te kunnen bieden. In de eerste ronde van de scan heeft meer dan 60% van de sportverenigingen de scan ingevuld (waar de scan als eerste is uitgezet).
Het concept High Five, waarop door de gemeente actief wordt ingezet door de combinatiefunctionarissen is verder doorontwikkeld.  Verenigingen die aan de slag gaan met de High Five elementen (beweging, voeding, talentontwikkeling, maatschappelijk en sociaal welzijn) krijgen een plakkaat om te kunnen laten zien dat zij werken aan het geluk en de gezondheid van inwoners. Ook is High Five inmiddels een schoolvak in de opleiding Sport en Bewegen van het Albeda College.

De harmonisatie van het bibliotheekwerk, door overdracht van het werkgebied van de Bibliotheek Zuid-Hollandse Delta, dat wil zeggen de kernen, aan bibliotheek De Boekenberg, is in 2017 afgerond. Speerpunt voor de kernen in het bibliotheekbeleid blijft de Bibliotheek op School.
In 2017 is ook de nieuwe subsidieregeling voor onderhoud en restauratie van gemeentelijke monumenten vastgesteld. Aan Stichting Molenbehoud Nissewaard is een voorschot op de jaarlijkse gemeentelijke bijdrage toegezegd om de restauratie van de molens in Zuidland en Abbenbroek te financieren.

Voor het Bernissegebied zijn verschillende ontwikkelingen in gang gezet, zoals de realisatie van een water- en natuurspeeltuin en versterking van het gebied rond La Campagne. Het Koepelschap Buitenstedelijk Groen en het Recreatieschap Zuidwestelijke Delta zijn per 1 januari 2018 opgeheven. De Provincie Zuid-Holland en de gemeente Rotterdam zijn per 1 januari 2018 uit Het Recreatieschap Voorne-Putten Rozenburg getreden. De vier overblijvende gemeenten zetten dit voort als Recreatieschap Voorne-Putten.

Programma 7 Sociaal Domein

In programma 7 staat het sociaal domein centraal.  Thuis in de Wijk vormt de basis voor de herinrichting van het sociaal domein. Deze visie is op 14 juni 2017 door de Raad vastgesteld en op interactieve wijze tot stand gekomen. Dit met medewerking van een breed scala aan (maatschappelijke) organisaties die in Nissewaard actief zijn. Thuis in de Wijk is een netwerk van partijen en inwoners, die samen zorgen voor ontspanning, ontmoeting, preventie, informatie, advies, ondersteuning en begeleiding in wijken, kernen en buurten. Na vaststelling van de visie hebben enkele partijen het voortouw genomen om gezamenlijk te gaan bouwen aan Thuis in de Wijk. Er is een start gemaakt met een maatschappelijke businesscase om de kosten en baten van onze veranderopgave scherp te stellen (inclusief mogelijke financiële effecten). In aansluiting hieropheeft Voorne Putten Werkt in 2017, zonder inzet van extra formatie, de transformatie ingezet.  Er zijn nieuwe opdrachtgevers gevonden en meer medewerkers uit de Sociale Werkplaats (SW-medewerkers) gedetacheerd. Daarnaast is ruimschoots voldaan aan de voorwaarden voor de ESF-subsidie. Onze belangrijkste opgave voor de komende jaren is het verschuiven van het zwaartepunt van ondersteuning van geïndiceerde zorg naar laagdrempeliger ondersteuning, dichtbij huis. Hiermee zal ook een kostenbesparing moeten worden gerealiseerd met oog voor de kwaliteit en effectiviteit van de ondersteuning.  De financiële positie van de gemeente dwingt ons om niet alleen de focus te leggen op snelle resultaten, maar ook te sturen op lange termijn effecten. Dit vraagt het effectief inzetten van de beperkte beschikbare middelen om het voorzieningenniveau voor onze inwoners op peil te houden.

Programma 8 Sociaal Domein (Jeugd)

De ontwikkelingen in programma 7 en 8 zijn nauw met elkaar verbonden. De uitgangspunten in beide programma’s zijn gelijk en ook in de praktijk zullen de veranderinitiatieven steeds meer naar elkaar toe groeien. In 2017 zijn positieve resultaten geboekt met de inzet van ‘Voorschools Maatschappelijk Werk’ binnen de kinderopvang en het peuterspeelzaalwerk. Daarnaast zijn er in het primair en voortgezet onderwijs pilots gestart om preventie te versterken. Er is ook een nieuwe groepsaanpak geïntroduceerd om overlast van jongeren te voorkomen. Het verder vergroten van de formatie-inzet voor de jeugdondersteuningsteams heeft ertoe geleid dat steeds meer gezinnen dichterbij huis hulp krijgen. Er is echter nog geen trendbreuk bereikt in de verwijzingen naar specialistische jeugdhulp. De voortdurende stijging van (zorg)kosten binnen de Gemeenschappelijke Regeling Jeugdhulp Rijnmond baart ons zorgen. Er wordt hard gewerkt aan het wegwerken van wachtlijsten, maar met name bij Veilig Thuis blijkt dit een hardnekkig probleem. De oplossing vraagt om nauwe samenwerking in de hele jeugdketen. Het structureel omschakelen naar een preventieve aanpak vraagt meer tijd. De verwachting is dat Thuis in de Wijk hier in de komende jaren een impuls aan gaat geven.