Sociaal domein kent een forse transformatieopgave
Met de nieuwe wetten Wmo, Jeugdwet en Participatiewet is per 1 januari 2015 een breuk gekomen met de verzorgingsstaat zoals we die de laatste decennia kenden. Het gedachtegoed van deze drie nieuwe wetten richt zich op méér participatie, preventie en eigen kracht oplossingen van inwoners (zowel vitaal als kwetsbaar). ‘Iedereen doet mee: zo gewoon en dichtbij mogelijk’, is het nieuwe antwoord op maatschappelijke uitsluiting van kwetsbare inwoners en op onnodige afhankelijkheid van medische- en zorgprofessionals. Een op elkaar betrokken samenleving, is voorwaarde voor het realiseren hiervan. Tegelijkertijd is de verantwoordelijkheid voor het hele sociale domein overgeheveld naar gemeenten en zijn budgetten gekort, terwijl het aantal ouderen groeit en de drempel voor intramurale langdurige zorg is verhoogd. Hoewel de ‘Jeugd’ onderdeel is van het sociale domein, is het als apart programma ‘Sociaal Domein (Jeugd)’  in deze begroting opgenomen.

Ontwikkelproces over aantal jaren
Het kost tijd om een nieuw evenwicht te bereiken. Het sociale domein zal op een andere leest geschoeid moeten worden; op maat voor de specifieke situatie in Nissewaard. Dit vraagt veel van onze inwoners, onze partners en onszelf als gemeente. De omvorming vindt geleidelijk plaats vanwege de complexiteit, maar ook omdat we rekening houden met de continuïteit van zorg aan onze inwoners die er nu al afhankelijk van zijn. De gemeente is de regisseur van dit geheel.

Het proces van transformeren is in Nissewaard in de tweede helft van 2015 ingezet als een ontwikkelproces (géén blauwdruk vooraf) waarin de maatschappelijke partners nadrukkelijk participeren en inwoners een ‘dragende’ rol moeten gaan spelen. De rode draad is dat eerst bepaald wordt wat we willen bereiken (de bedoeling) en dat op basis daarvan bepaald wordt hoe we dat het beste kunnen (laten) organiseren en regisseren. Wellicht ten overvloede noemen we dat de gemeente een rol heeft in de uitvoeringspraktijk (bijv. inkomensvoorziening) én de regierol heeft voor wat betreft het omvormingsproces én de sturing van het sociale domein op de lange termijn.

Koers
In het kader van de transformatie is in Nissewaard gekozen voor het uitrollen van het "Thuis in de Wijk-concept". Dit houdt in dat toegewerkt wordt naar een situatie waarin ontmoeting, ontspanning, ontwikkeling, preventie, educatie, praktische hulp  e.d. in samenhang voor handen is in de leefwereld van de inwoners. Hierin komen de volgende ontwikkelrichtingen bij elkaar:

• Werken vanuit gebiedsoriëntatie , zodanig dat gericht aan gebiedsopgaven gewerkt kan worden, (“wat is hier nodig?”) mensen in netwerken elkaar beter kennen en oplossingen ontstaan dicht(er)bij de leefwereld van inwoners.
• Ineen vlechten van eigen kracht, informele initiatieven en professionele inzet , zodanig dat daarmee gewone, dichtbije en goedkopere oplossingen voor handen zijn waarmee inwoners gemakkelijk in contact komen, omdat ze zijn afgestemd op de leefwereld en het dagelijks functioneren.
• Sterke en integrale ondersteuning, zodanig dat inwoners de juiste informatie en adequaat advies krijgen en dat in situaties waarin (professionele) ondersteuning nodig is de eigen (on)mogelijkheden en de ernst van de problematiek van inwoners goed beoordeeld kan worden en op maat voor de  ‘de beste’ oplossing gekozen wordt.
• Meer preventie en meer lichtere en collectieve varianten van ondersteuning , zodanig dat (kwetsbare) inwoners meer worden aangesproken op hun mogelijkheden en talenten en er alternatieven gaan ontstaan die niet meer uitsluitend het karakter van traditionele (1:1) hulpverlening hebben.